domingo, 25 de julho de 2010

Superheroes ou Superrabinos?

Marzo de 1941, primeira portada do Capitán América, na que sacode ao Führer
.
A feira do comic de San Diego (USA) deixa o descuberto a orixe xudía dos seres fantásticos.

R. A. SAN DIEGO (CALIFORNIA)

23/07/2010.

É Superman a versión intergaláctica de Moisés? Celebrou A Cousa o bar-mitzvah antes de unirse aos 4 Fantásticos? Foi o malvado Magneto vítima do Holocausto antes de converterse no archienemigo dos X-Men? As páxinas dos clásicos do cómic de superheroes están cheas de referencias á cultura hebrea, e é que Superman, Batman, Spiderman ou o Capitán América teñen algo en común: naceron das mans de 45 debuxantes xudeus cuxas familias emigraron a EEUU durante a Segunda Guerra Mundial. Para Danny Fingeroth, editor de Marvel e autor do libro "Xudeus, Cómic e a Creación dos Superheroes", a finais dos anos trinta os inmigrantes xudeus sentíanse desprazados entre os estadounidenses e escondíanse na súa imaxinación como vía de escape. Debuxaban personaxes con habilidades sobrehumanas, e así naceu Superman, en 1938. Dous mozos de Ohio, Jerry Siegel e Joe Shuster, cobraron 130 dólares por recrear a historia de Moisés en versión extraterrestre.

Mitoloxía hebrea

Simcha Weinstein, un relixioso hebreo de Nova York coñecido como O Rabino do Cómic, autor do libro Up, Up, and Oy Vey!, unha divertida crónica sobre as raíces xudías dos superheroes. As historias dos debuxantes Shuster e Siegel (Superman), Bob Kane (Batman), Joe Simon (Capitán America) e Stan Le (Spiderman, Incrible Hulk ou X-Men) beben directamente dos relatos sobre Moisés, o Rei David, Golem ou Sansón. As desdichas do holocausto durante a Segunda Guerra Mundial calaron tanto nos debuxantes da época que ate o home de aceiro chegaría a enfrontarse ao propio Adolf Hitler. Non foi o único. Un ano despois, en 1941, o Capitán América debutou cunha espectacular puñada ao Führer. Ademais, os X-Men, creados polo prolífico Stan Le en 1963 son a representación moderna do problema do antisemitismo. Le, tamén xudeu, cubriu as páxinas dos cómic deste grupo de superheroes con constantes referencias ao Holocausto, como o número de prisioneiro que Magneto conserva como recordo do seu paso polo campo de concentración de Auschwitz. O tamén creador de Spiderman, Hulk, Iron Man ou Os 4 Fantásticos, entre máis de 500 personaxes, aproveitará a súa participación en Comic.Con para analizar as referencias ao Holocausto na historia do cómic durante a presentación dunha serie de debuxos animados educativos. "Atopar paralelismos entre o legado xudeu e os superheroes modernos é unha experiencia enriquecedora", asegurou Le, que asinou o seu primeiro guión aos 19 anos de idade e que con case 70 anos de carreira xa é lenda. A feira de San Diego tamén servirá para que o profesor Mel Gordon, da Universidade de California, presente o libro O Primeiro Superheroe Xudeu, no que recorda a Funnyman, quen declarou acudir á sinagoga nas súas viñetas. Pero Funnyman estivo á sombra Superman, quizá polo seu aspecto pouco heroico: combatía o mal vestido de pallaso. Non atopou o seu público e a broma duroulle só nove números. Para Simcha Weinstein, o superheroe que mellor representa aos xudeus é Spiderman e o seu alter ego Peter Parker. "É o clásico xudeu neoiorquino, débil e nervioso, motivado pola culpa", afirma o rabino de Brooklyn, quen di que cando pensa en Parker "sempre lle vén á cabeza Woody Allen". Por certo, a orixe hebrea do home araña deixará as viñetas ate chegar á gran pantalla da man do actor xudeu Andrew Garfield, que se enfundará as mallas vermellas e azuis para interpretar a cuarta película do superheroe, cuxo rodaxe comezará nos próximos meses.